Süstaşı (Gemstone, Gem, Gems, Ornamental Stone, Adornment Stone)

DEĞERLİ TAŞLAR (SÜS TAŞLARI)
Süs taşları ya da kıymeli taşlar olarak tanımlanan malzemeler yarı kıymetli ve
kıymetli süs taşları olmak üzere iki grup altında incelenirler. Süs taşları doğada
yaygın olarak bulunan karbon, aluminyum , silisyum, kalsiyum ve magnezyum
gibi elementler tarafından oluşturulur. Doğada çeşitli fiziksel ve kimyasal koşullar
altında, özellikle büyük basınç altında oluşmuşlardır. Sertlikleri 6’nın üzerindedir.
Kıymetli ve yarıkıymetli taşlar (süstaşları) tarih öncesi çağlardan beri güzellik,
zenginlik ve statü simgeleri olarak kullanılmışlardır. Süstaşı ender bulunuşu ve belirli
fiziksel ve kimyasal ayrıcalıkları nedeniyle, özel değerdeki malzemelerdir. Bir
malzemenin süstaşı sayılabilmesi için iki temel kriter vardır. Bunlar: (1) Güzellik ve
estetik görünüm: Her ne kadar göreceli bir kavramsa da taşın temiz, şeffaf, çekici
renkli olmasıdır, (2) Dayanıklılık ve ender bulunma: Bu kavram sertlik, kırılganlık,
darbelere ve dış etkenlere dayanım gibi özelliklerle açıklanır. Bir objeyi değerli kılan
onun az rastlanır olmasıdır. Örneğin binlerce karatlık elmas üretimi içersinde sadece
bir kaç yüz karatı pembe elmasdır. Dolayısıyla bir pembe elmasın değeri sıradan bir
elmasın binlerce katıdır. Bu temel kriterlerin dışında taşınabilirlik, kesilebilme,
parlatılabilme, ışık yansıtma, ışık kırma, şekillendirmeye uygunluk, bünyesinde
safsızlıklar içerme gibi bazı özelliklerde taşların değerlerini belirleyen ve artıran diğer
unsurlardır. Kıymetli ve yarıkıymetli taşların hepsi kendilerine ilişkin bazı özelliklere
ve güzelliklere sahiptirler. Hatta fosiller bile süsleme malzemesi olarak
kullanılmaktadır. Kıymetli ve yarıkıymetli taşlar, süstaşı olarak (mücevher
malzemesi), koleksiyon yapmak, sergilemek ve dekoratif amaçlarda kullanmak için
satın alınmaktadır. Ayrıca endüstriyel kullanımı olan süs taşlarına da sürekli bir talep
artışı söz konusudur
Süstaşları ile ilgili özgün kavramlar
 Süstaşı (Gemstone, Gem, Gems, Ornamental Stone, Adornment Stone)
 Kıymetli Taş (Precious Stone)
 Yarıkıymetli Taş (Semi-Precious Stone)
 Mücevher Taşı (Jewellery Stone)
 Yarıkıymetli Taş)
 Süstaşı İnceleme Uzmanı (Gemolog, Gemologist)
 Süstaşı İşleme (Lapidary)
 Süstaşı İşleyicisi (Lapidarist, Lapidarer, Lapidary Worker)
 Süstaşı İşleme Atölyesi (Lapidary Workshop)
 Süs taşları bilimi olarak basitçe tanımlanabilen gemoloji; Süs taşı özelliği
taşıyan her türlü malzemenin, yeryuvarında oluşumundan, tüketicinin beğeni ve
kullanımına kadar geçen süreçteki her yöntemi ve işlemi konu alan bir bilimsel ve 2
ticari uğraşıdır. Gemolog, süs taşları üzerinde uzmanlaşmış kişidir. Temel görevi süs
taşlarını tanımlamak, sentetik ve taklitlerini gerçeğinden ayırmak ve gerekirse taşın
temel özelliklerine göre işlenmesini yönlendirmektir. Gemoloji çalışmak iyi bir
mineraloji ve kristalografi temeli gerektirse de herkesin belli bir disiplinli çalışma ve
tecrübe ile yapabileceği bir iştir

DİCLE ÜNİVERSİTESİ