Değerli taşların,
altın ziynet üzerinde yerleştirilmesine “
mıhlama” adı verilir.
Mıhlama ve Mıhlama Şekilleri
(Elit Cila Rodaj)
l SIVAMA MIHLAMA
Taşın şekline göre önce çerçeve yapılır.Örneğin kapüşon bir taşla
çalışılsın.Taşın kalınlığı ve genişliği baz alınmalıdır.Bazen taşa yuva
açılır bazen de taşa çerçeve yapılır.Sonuç olarak her iki şekilde de
taşın çevresi maden ile sıvanır.
Yandaki çizimlerde taş kalınlıklarına dikkat edilirse taş
yüksekliklerinin farklı olduğu görülür. Taş ebatları hesaplandıktan
sonra uygun çerçeveler hazırlanır.
Daha sonra yuvası hazırlanan taş yuvasına taş oturtulur.Bu işlem yapılmadan önce çerçeve yüksekliği ayarlanmalıdır.
Modelde taşın oturması için kesim şekline göre yuvarlak, kare, üçgen,
yuvalar açılmıştır.Bu yuvalara taş oturtulur ve çevresi çalışılan
madenle sıvanır.Daha sonra sıvama artıkları zımpara ile alınır ve model
cilaya gönderilir.
Tipik sıvama yüzük çalışması örneği…
Önce yuva açılır ve yuvaya taşın ana formu verilir.Daha sonra taşın
oturacağı kısma keskin çentik bant açılır ve taşın bant içine oturması
sağlanır.
Bant içine oturtulduktan sonra taşın üzeri madenle sıvanır ve
üzerindeki çapaklar zımparayla alınır.Model son olarak cilaya
gönderilir.
TIRNAK MIHLAMA
Tırnak mıhlama en eski ve vazgeçilmez mıhlama tarzlarından
biridir.Farklı yapılarda tırnak mıhlama çeşitleri mevcuttur.Aşağıda
gösterildiği gibi her tırnak tarzına özel bir bant tarzı
olmalıdır.Tırnak mıhlamanın en önemli özelliklerinden biri, taşın şekli
ne olursa olsun, uygun tarzda tırnak mıhlama çalışılabilmesidir.
Tırnaklar model zeminine dik olarak oturtulması
sayesinde taşın yuvaya düz olarak yerleşmesi ve sabitlenmesi sağlanır.
Tırnak arası açılar birbirine eşit olarak ayarlandıktan sonra taş
tırnaklara oturtulur ve üstleri taş köşesini saracak şekilde taş
zeminine yaslanır.
En önemli unsurlardan birisi, taşın sabitlendiği tırnakların, taşı
baskısız fakat sıkı olarak kavramasıdır. Taş tırnaklara iyice
oturtulduktan sonra tırnaklar yüzeye paralel kavramaya sahip olur.
Modelin kullanılması sırasında tırnakların kişiyi rahatsız etmemesi
için mıhlama işlemi sonuna doğru tırnak uçları zımparalanarak
çapaklardan temizlendikten sonra cilaya gönderilir.
GÜVERSE MIHLAMA
Güverse mıhlamada, zemin üzerinde oluşturulmuş kısa tırnaklar
yardımıyla, taş önceden hazırlanmış yuvalara oturtulur ve tırnaklarla
kapatılır.
Genelde çok küçük ve bol taşla çalışılarak modele olabildiği kadar ışıltı verir.Oldukça sabır isteyen bir işçilik gerekir.
Aşağıdaki resimlerde görüldüğü gibi taşlar yuvalara oturduktan sonra zemine kısa tırnaklarla sabitlenir.
Aşağıdaki fotoğraflarda tipik güverse mıhlama örneği görülmektedir.Bu
örneğe bakılarak bu mıhlama tarzının çalışılması zor bir tarz olduğu
anlaşılabilir.
Güverse tekniğinin en önemli işçilik belirtisi mıhlama yüzeyinin
parmakla kontrol edildiğinde, parmağı rahatsız edecek bir pürüze
rastlanmamasıdır.
KANAL MIHLAMA
Genellikle köşeli taşlarla çalışılan ve zemine gömülmüş rahat
kullanıma olanak veren mıhlama çeşididir. En yaygın örnekler alyanslarda
ve fantezi tarz yüzüklerde karşımıza çıkar.Taşlar bir kanal içine
düzenli bir şekilde oturtulur ve yan teğet noktaları, taşlar kanaldan
çıkamayacak şekilde madenle sıvanır.
Freze ile taşın oturacağı çentik açılır. Kanal boyunca açılan hat düz
değilse kanala oturan taşlar da düz oturamayacak, taşlar şekilsiz
durur.Açılan hattın düz olması en önemli unsurlardan biridir.
Sol çizimde; kanal içindeki taşların alttan ve üstten görüntüleri..
Sağ çizimde; taşlar yuvaya oturtulduktan sonra kanal çerçevelerinin
oluşturulması..
Oval taşlar biraz daha farklı bir metotla kanala oturtulur.Kanalın
içine açılan çentiklere taşın kanala teğet gelen köşeleri
oturtulur.Yüksek tutulan kanal çerçevesi ile bağlantısı kesilir. Bu
sayede oval taşlar güvenli bir şekilde kanal içinde kalırlar.
Bu çizimde; kanal mıhlamanın kanal içindeki pozisyonlarında doğru ve
yanlış noktalar incelenmektedir. Taş köşesinin kanal sınırına oturduğu
noktalardaki çentik açıları net olarak verilemezse taş kanal içinde
hareket edebilen hatta sallanabilen bir yapıya sahip olacaktır.
INVISIBLE
İngilizce’de “invisible” terimi görünmez anlamını taşır.Bu tabire
göre de taşlar birbirine dayandırılarak dış çerçeveleri madenle sıvanır,
dolayısı ile taş çevresinde dıştaki taşlar hariç, iç taşlarda maden
görünmez.. Genellikle baget ve prenses kesim taşlarla çalışılır.
Invisible başlı başına ayrı bir mıhlama tarzı olduğu için daha farklı
yapılarda ekipmanlara ve taşlara ihtiyaç vardır.Diğer mıhlama
tarzlarını çalışabilecek bir mıhlama ustası bulunabildiği halde
invisible tarz çalışan bir usta bulmak oldukça güçtür.Yandaki resimde
görüldüğü gibi, taşı oturtulduğu yuvalardan ve yanında destek aldığı
taşlardan başka hiçbir şey dengede tutamaz.Mıhlamanın en güzel işçilik
örneklerinden biridir.Kanal mıhlama ile karıştırılmamalıdır çünkü kanal
mıhlamada taşlar tek ve çift sıra çalışılabilir.Fakat invisible
mıhlamada en az 2 sıra taş vardır.Invisible mıhlamaya sahip yüzüklerin
büyüme ve küçültme işleminde mutlaka bir ustanın fikri alınarak karar
verilmelidir.
İNCİ VE BENZER ŞEKİLDEKİ TAŞLAR İÇİN MIHLAMA
İnci ve benzeri tarzdaki oval yada boncuk
şeklindeki taşları mıhlamak için farklı bir metot kullanılır.Soldaki
çizimde görüldüğü gibi inci daha önceden hazırlanmış yuvaya oturtulurken
yuvaya mıhlanmış bir saplama ile yerine sabitlenir.Saplamalar iki
çeşittir;
Birincisi çentiklidir ve yumuşak taşlar için kullanılır.İkincisi ise
burguludur ve sert taşlarda kullanılır.Bu sayede her iki çeşit taşın
mıhlamadan kısa bir süre sonra düşmesi engellenir.
Daha sonra inci orta hizasına kadar delinir ve saplamanın oturacağı
yuva hazırlanır. Saplamayı kullanırken incinin pürüzüne göre altına
güvenlik bandı eklenebilir.İncinin içine açılan kanalda boşluk
olamamalıdır.
İncinin içine açılan kanal ile saplama uzunluğu aynı olmak
durumundadır. Bu sayede incinin montürde oynamaması sağlanmış olur. Sağ
çizimde görüldüğü gibi; inci tamamen delinerek incinin dışına taşan
saplamaya yakut yada başka bir taş mıhlayarak ta çalışılabilir.
0 yorum