
En Saf Altin Nedir ? Ayar ve Milyem Hesabi AYAR VE MİLYEM Ayar ve Milyem Hesapları Kuyumculukta kıymetli metaller saf hâlde kullanılmaz. Kıymetli metaller yardımcı metallerle alaşım yapılarak kullanılır. Alaşımın yapılmasında esas amaç külçe içerisindeki saf metal miktarının istenen oranda değiştirilmesidir. Alaşım içerisindeki saf metal miktarının azaltılmasıyla, ürünün daha az maliyetle üretimi sağlanır. Aynı zamanda saf metale bir takım özellikler (dayanım, renk, işlenebilme özelliği, verilen şekli muhafaza edebilme vb.) kazandırılır. Ayar ve Milyemin Tanımı Alaşımların saflığı iki şekilde ifade edilir. Bunlardan biri milyem diğeri ayardır. Ayar ifadesi sadece ülkemizde kullanılmaktadır. Milyemse uluslararası bir ifade olarak kullanılmaktadır. Alaşım içerisinde bulunan saf metal ağırlığının toplam ağırlığa bölümüne milyem denir. En saf altın bin milyem olarak kabul edilir. Saflığın değeri sıfıra doğru azalır. Saflık değeri düştükçe içerisindeki katkı miktarı artar. Milyem ayara göre daha hassas ölçüdür. S M: milyem M= --------- .1000 S: saf miktarı T T: toplam ağırlık Ayar ise altın alaşımı içerisindeki saf altın miktarının, 1/24 oranında gösterilmesine denir. Ayarda en saf altın 24 ayar kabul edilir. 24 ayardan aşağıya doğru saflık azalır. Milyemde olduğu gibi alaşımın ayarı düştükçe içerisindeki katkı miktarı artar. Ayar ve milyem değerlerinin birbirine çevrilmesi mümkündür. Bunu yapmak için 1 ayarın kaç milyeme eşit olduğunu bulmak gerekir. Bunun için 1000 milyem 24’ e bölünür ve bir ayarın milyem cinsinden karşılığı bulunur. 1ayar =1000/24=41,66 milyeme eşittir. Ülkemizde ve dünyada ticarî olarak kullanılmakta olan altından mamul takıların ayar ve milyem olarak değerleri aşağıdaki gibidir (Tablo 1.1). Altının Ayar ve Milyem Değerleri Ayar değeri Milyem değeri 1 ayar 41,66 2 ayar 83,32 3 ayar 124,98 4 ayar 166,64 5 ayar 208,3 6 ayar 249,96 7 ayar 291,62 8 ayar 333,28 9 ayar 374,94 10 ayar 416,6 11 ayar 458,26 12 ayar 499,92 13 ayar 541,58 14 ayar 585 15 ayar 624,9 16 ayar 666,56 17 ayar 708,22 18 ayar 750 19 ayar 791,54 20 ayar 833,2 21 ayar 874,86 22 ayar 916 23 ayar 958,18 24 ayar 1000 Tablo1.1:Milyem değerleri Milyem değerlerinde ± 2 milyem tolerans vardır. Çizelgedeki koyu renkte yazılı ayarlar TSE 7000 standartlarına uygun hazırlanan alaşımlardır...